Amino Asitler ve Görevleri – Spormerkezim.com

Amino Asitler ve Görevleri

Vücutta kuvvet ve gelişimi sağlayan, organizmadaki her hücrenin oluşumunda hayatî öneme sahip olan besin kaynaklarıdır. Bir anlamda hücrelerimizin yapı taşıdır.

Proteinler, önemli olan 22 çeşit amino asit molekülünün değişik oranlarda birleşmesinden meydana gelmiştir. Bunların farklı oranda birleşmesi sayılamıyacak kadar çok çeşitte protein türü oluştururlar. Bunlardan en önemli 9 tanesi temel amino asittir.

Besinlerde bu temel amino asitlerden ne kadar çok bulunursa, bu proteinlere yüksek değerli proteinler denir. Hayvansal proteinler bu açıdan yüksek değerli proteinler olup, daha çok temel amino asit içerirler.

Organizma beslenme yolu ile temin ettiği proteinleri, içindeki amino asitlere parçalayarak, kendi hücre yapımı için gerekli amino asitler haline getirir.

AMİNO ASİTLER

A. Hayatî önemi olan temel amino asitler

B. Hayatî önemi olmayan amino asitler

C. Organizma için %100 gerekli olmayan amino asitler olarak üç ayrı kısımda inceleyebiliriz.

İşte Amino Asit Rehberiniz : Organizma tarafından üretilemeyen ve besinlerle mutlaka alınması gereken 9 adet hayatî önemi olan temel amino asit ve fonksiyonları şunlardır:

A.Hayatî önemi olan temel amino asitler	Fonksiyonları
Valin	Ağ zincir biçimindedir. Sinir sistemi fonksiyonlarını düzenler. Karaciğer yoluyla değil, aktif olarak kas tarafından alınır.
Leucin	Enerji kaynağı olarak kullanılan ağ-zincir şeklinde bir amino asittir. Kan ve hücre yapımını sağlar Kas proteininin bitmesini engellemeye yardım eder Beyin tarafından uyarılan sinir uyarılarının intikal dozunu ayarlar ve aynı zamanda sinir sisteminde acı sinyallerinin geçişini engrelleyen enkafalinin salgılanmasını sağlar Deri ve kemiklerin iyileşmesine yardım eder.
Isoleucin	Ağ-zincir şeklindeki bu amino asit hazır olarak alınarak; Kas dokusu tarafından enerji olarak kullanılır. Kas kaybını önler· Hemoglobin oluşumunu sağlar.
Threonin	Amino toksin temizleyecilerinin önde gelenlerindendir. Karaciğerde yağ birikmesini engeller Kalojenin önemli yapıtaşlarındandır.
Methionin	Karaciğerdeki toksik artıkların atılmasına yardımcı olarak, karaciğerin ve böbrek dokularının yenilenmesine yardımcı olur. Antioksidan seviyesini arttırır ve kan kolestrol seviyesini düşürür· Sistin ve kreatin oluşumunda rol oynar.
Phenylanalin	Tirosin’in öncüsüdür. Öğrenme, hafıza, ruh hali ve uyanıklılık düzeylerini arttırır· Bazı depresyonların tedavisinde kullanılır. Kalojen üretiminde önemli rol oynar. İştahı kontrol eder. Vejeteryanlarda genellikle düşük seviyede bulunur.
Tryptophan	Temel sinir uyarıcılarından serotonin öncüsüdür. Serotoninin sakinleştirirci etkisi vardır ve uyku verir. Büyüme hormonunun salgılanmasını sağlar. Sinir sistemini düzenler.
Histidin	Derideki en önemli ultra-viole emicilerindendir. Kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin (Al ve akyuvar) üretiminde rol oynar ve bu yönüyle Aneminin (Kansızlık) tedavisinde önemlidir. Allerjik rahatsızlıkların, romotoid arthirit ve ülser tedavisinde kullanılır.
Lysin	Vücutta lisin azaldığında protein sentezi zorlaşır. Bu da kas ve bağ dokularını olumsuz etkiler. Virüsleri engeller, uçuk tedavisinde kullanılır. C vitamini ile birlikte L-Karnitini oluşturur. L-Karnitin, kas dokusunun oksijeni daha iyi kullanmasını sağlayarak yorgunluğu engeller. Kemik, kıkırdak ve diğer bağ dokuları oluşturan lifli bir protein olan Kalojen oluşumuna yardımcı olarak, kemik gelişimini sağlar.

B.Hayatî önemi olmayan amino asitler	Fonksiyonları
Arginin	İnsülin, glükagon ve büyüme hormonu (GH) salgılanmasını arttırır.(Ornitin’ie birlikte daha etkilidir.) Yaraların iyileşmesi, kalojen oluşumu, bağışıklık sistemi uyarımları üzerinde etkilidir. Kreatin, Gama (Beyin nörotransmit’i Gaba’nın (amino bütrik asit) öncüsüdür. Sperm sayısını ve T-Limposit tepkisini arttırır.
Systein	Zararlı kimyasalları L-aspartik ve L-sitrülin ile birlikte etkisizleştirir. Alkol ve sigaranın neden olduğu zararları önlemeye yardım eder. Beyaz kan hücrelerinin aktivitelerini uyarır.
Tyrosin	Dopamin, norepinephrine ve epinephrine gibi nörotransmitlerin,Tiroid ve büyüme hormonlarının, cilt ve saç dokularını renklendiren melanin’in öncüsüdür. Ruh halini dengeler.

C. Organizma için %100 gerekli olmayan amino asitler	Fonksiyonları
Alanin	Doku bağlarının en önemli elemanıdır Glükoz-Alanin çevriminin anahtarlarındandır. Bu çevrim, kasların ve diğer dokuların, diğer amino-asitlerden enerji çekmesine ve kullanmasına olanak sağlar. Bağışıklık sisteminin kurulmasına yardım eder.
Aspartik Asit	Karbonhidratların kas enerjisine dönüştürülmesini sağlar. Bağışıklık sistemi elemanlarını yapılandırır. Egzersiz sonrası oluşan amonyak seviyesini düşürür.
Cystin	Güçlü doku bağları ve antioksidan olayına yardım eder. İyileşme sürelerinde etkildir. Beyaz kan hücrelerinin aktivitelerine ve iltihaplardan kaynaklanan ağrıların dindirilmesine yardımcı olur. Deri ve saç oluşumunda önemlidir.
Glutamik Asit	Glutamin, prolin, ornitin, arjinin, glutation ve GABA’nın başlıca öncüsüdür. Beyin metabolizması ve diğer amino asitlerin metabolizmasında önemli yer tutar. Potansiyel enerji kaynağıdır.
Glutamin	En verimli amino-asittir. Bağışıklık sistemi fonksiyonlarında anahtar bir önemi vardır. Önemli bir enerji kaynağıdır. Özellikle, kalori kısıtlaması esnasında, böbrek ve bağırsak fonksiyonlarına yardımcı olur. Beyni besleyerek, hafıza, zeka ve konsantrasyon sistemlerine yardım eder.
Glysin	Diğer amino-asitlerin yapımına yardımcıdır. Hemoglobin ve sitokromların ( Enerji üretiminde rol oynayan enzimler) yapısal parçalarındandır. Sakinleştirici etkisiyle manik-deprasif ve agresif bireylerin tedavisinde kullanılır. Glikojen hareketini sağlayan, glükagon’u üretir. Şeker isteğini engellemeye yardım eder.

Ornitin	Yüksek dozlarda büyüme hormonunun salgılanmasını arttırır. Bağışıklık sistemi ve karaciğer fonksiyonlarına yardım eder.· İyileşmeyi hızlandırır.
Prolin	Doku bağları ve kalp kası oluşumunda önemli bir rolü vardır. Kas enerjisi için çabuk harekete geçer. Kolajen oluşumunun önemli bir parçasıdır.
Serin	Hücrelerin enerji üretiminde etkilidir. Hafıza ve sinir sistemi fonksiyonlarına yardımcıdır. Bağışıklık sistemi maddelerinin oluşumuna katkıda bulunur (Immuno-globin, anti-bodies ).
Torin	Yağların emilimine ve elenmesine yardım eder. Beynin ve retina’nın bazı bölgelerinde nörotransmit gibi işlem görür.