Hem vücudun metabolik faaliyetleri içinde aktivitelerini sürdüren, hem de kendisine gelen uyarılardan etkilenen ve reaksiyon göstererek fonksiyonlarını ayarlayan hormonlarımızı, görevlerini ve neleri etkilediklerini topluca inceleyelim:
ÖN HİPOFİZ
|
HORMON ADI |
FONKSİYONU |
NEYİ KONTROL EDER |
NE ETKİLER |
|
GH- Büyüme Hormonu |
CHO Metabolizmasını engeller, yağ asitlerini harekete geçirir, doku oluşumunu uyarır. |
Hypothalamic salgı faktörü ( GHRF) |
Egzersizin arttırılması |
|
Thyrotropin ( TSH ) |
Tiroksinin üretimi ve salgılanmasını sağlar |
Hypothalamic salgı faktörü ve tiroksin |
Egzersizin arttırılması |
|
Gonadotropic Hormonlar ( FSH ve LH ) |
Yumurtalıkları estrogen ve progesterone salgılanmasını ve testisleri etkileyerek testesteron salgılanmasını sağlar |
Hypothalamic FSH ve LH uyaranlarını |
Değişmez |
|
Endorfin Hormonları |
Acı ve endişe duymayı engeller, neşelilik ve rahatlık sağlar,beslenmeyi ve kadınlarda mensturasyonu etkiler |
Stres |
Uzun süreli egzersizle |
|
Prolactin ( PRL ) |
Testesteron üretimini engeller, yağ asitlerini harekete geçirir |
Hypothalamic PRL engelleyici faktör |
Egzersizin arttırılması |
|
Corticotropin ( ACTH ) |
Aldosterone, Cortisol ve diğer adrenal hormonların üretimi ve salgılanmasını sağlar |
Hypothalamic ACTH salgılayıcı faktör ve cortisol |
Bilinmiyor |
ARKA HİPOFİZ
|
Oxytocin |
Uterus’u , doğum ve emzirmede göğüs kaslarını uyarır |
Hypothalamic salgılama sinirleri |
Bilinmiyor |
|
Vasopressin ( ADH ) |
Böbreklerin sıvı atım faaliyetini kontrol eder |
Hypothalamic salgılama sinirleri |
Egzersizin arttırılması |
THYROID
|
Thyroxine T4, Triodothronine T3 |
Hücre aktivitelerini düzenler ve metabolizmayı ayarlar |
TSH, tüm vücut metabolizması |
|
ADRENAL CORTEX
|
Cortisol, Corticosterone |
Protein ve yağ asitlerinin kullanımını kolaylaştırır, ensülin antagonistidir, kan şekerinin korunmasını sağlar, epinephrine’de anti-enflamatuar etki gösterir |
Stres, ACTH |
Ağır egzersizler |
|
Aldosterone |
Böbreklerin su, potasyum ve sodyum tutmasını kolaylaştırır |
Renin, angiotensin ve plazma potasyum konsantrasyonu |
Egzersizin arttırılması |
ADRENAL MEDULLA
|
Epinephrine, Norepinephrine |
Kalp atımını hızlandırır, kan damarlarını ayarlar, yağ asidi salgısını ve glikojen metabolizmasını arttırır |
Stres |
Epinephrine: Ağır egzersiz, Norepinephrine : Egzersizin arttırılması |
PARATHYROID
|
Parathormon |
Fosfatı düşürür, kandaki kalsiyumu arttırır |
Plazma kalsiyum konsantrasyonu |
Bilinmiyor |
BÖBREKLER
|
Renin |
Aldosterone salgısını uyarır |
Plazma sodyum konsantrasyonu |
Egzersizin arttırılması |
TESTİSLER
|
Testesteron |
Kas hacmını kontrol eder, vücut yağını düşürür, erkek cinsiyet özelliklerini belirginleştirir |
LH |
Egzersizin arttırılması |
YUMURTALIKLAR
|
Estrogen, Progesterone |
Mensturasyonu kontrol eder, vücut yağını arttırır, kadın cinsiyet özelliklerini belirginleştirir |
FSH, LH |
Egzersiz ve mensturasyon durumuna göre değişebilir |
PANKREAS
|
Glucagon |
Yağ metabolizmasını arttırır, karaciğer glikozunun kana salgılanmasını sağlar |
Plazma glikoz seviyeleri |
Egzersizin arttırılması |
|
Ensüline |
Amino asit ve yağların hücrelere aktarılmasını sağlar, kan glikozunu düşürür, CHO aktarımını kolaylaştırır ve katabolizmasını hızlandırır |
Plazma glikoz seviyeleri |
Egzersizin arttırılması |