Kötü beslenme alışkanlıkları ve hareketsizlik sonucu vücut bileşenlerinde önemli değişiklikler ortaya çıkmaktadır. 35 yaşından sonra erkek ve kadınlar 50 – 60 yaşına kadar her yıl 0.2 – 0.8 kilogram yağ kazanırlarken, kaslarda da belli oranlarda kayıplar başlar. Böylece kilo genelde aynı kalmasına rağmen yağ kitlesi artar, kas yoğunluğu azalır ve genişleme ortaya çıkar.
Bu meydana gelen durumun en önemli göstergesi, vücutta istenmeyen yağ tabakalarının giderek artması, hem sağlık hem de formu olumsuz yönde etkilemesidir
Bu olumsuzluklar nedeni “günümüzün en fazla zihinleri ve bedeni meşgul eden rahatsızlığı olan “OBEZİTE” meydana gelmektedir.
Bunu önleyebilmek ve normal kiloya inip hem sağlık hem de form yönünden arzu edilen bir duruma gelebilmek için hem egzersiz hem de doğru ve bilinçli beslenme çok önem kazanmıştır.
Bu tür önlem ve aktiviteler neticesinde vücutta bir takım değişiklikler yaşanmakta ve kas hacmı, yağ oranları önemli ölçüde değişim göstermektedir.
Ancak sportif aktivite yapılsın veya yapılmasın, vücut bileşenleri olan kas ve yağ oranlarının ve dağılımlarının bilinmesi her zaman sağlık ve formunuzun kontrolü bakımından son derece faydalıdır
Bu konuda öncelikle vücut yağ oranının normal seviyelerde olması ve bunun korunması ilk önce sağlık açısından son derece önemlidir.
Bunların dağılımlarını bilinmesi her zaman bir kontrol anahtarı görevini üstlenmektedir.
Vücudun bu dengesini sağlayabilmek için her zaman doğru ve bilimsel olan egzersiz planı ile birlikte, vücut yağını azaltan veya en azından artmasını önleyen bir beslenme uygulanmalıdır.
Bu şekilde yaşam sürdürüldüğü takdirde, her zaman sağlıklı ve formda olmak, bunu uzun yıllar korumak mümkündür.
Bu nedenle düzenli egzersiz ve dengeli, bilimsel beslenme kuralları ile vücut yağ oranını dengede tutmak ve Beden Kitle İndeksi’nin olması gereken sınırlarına göre hareket etmek ve yaşamınızı düzenlemek size çok şey kazandırır.
NORMAL KİLO VE VÜCUT KİTLE İNDEKSİNİN HESAPLANMASI
Günümüzde sağlıklı kilo deyimi vücudumuzdaki yağ ve kas oranlarının uygun dağılımı ile söz konusudur.
Bu oranı bulmak için : kilogram olarak Vücut ağırlığını, metre olarak Boy’un karesine bölmek gerekir. Yani şu formül ile hareket edebiliriz:
VÜCUT AĞIRLIĞI / BOY² = KADINLARDA > 19 – 24, ERKEKLERDE > 20- 25 ölçüleri arasında olmalıdır.
Buna bir örnek verelim :
1.70 metre .boyunda ve 70 kilo olan bir kişinin normal kilosunda olup olmadığını hemen bu formülle basitçe hesaplayabiliriz: 70 Kg. / 1.70 x 1.70 ( 2.89) = 24.2’dir.
Uluslar arası Vücut Kitle İndeksi (BMI) değerleri tablosundaki değerlere göre bu kişi normal sınırlar içinde sayılır.
VÜCUT KİTLE İNDEKSİ TABLOSU
ZAYIF NORMAL KİLOLU ŞİŞMAN OBEZ
19′ DAN AZ 19 – 25 25 – 30 30 – 40 40′ DAN FAZLA
YETİŞKİNLER İÇİN İDEAL VÜCUT AĞIRLIKLARI TABLOSU
( Değerler, 25 Yaş Üstü, ev kıyafeti ile ve kg.olarak belirtilmiştir. )
ERKEK
BOY (AYAKKABISIZ-CM.) UFAK YAPILI ORTA YAPILI İRİ YAPILI
155 51-54 53-58 57-63
157,5 52-56 55-60 58-65
160 53-57 56-61 59-66
162,5 55-58 57-62 61-68
165 56-60 58-64 62-70
167,5 58-62 61-66 64-73
170 60-64 62-68 66-75
172,5 61-66 64-70 68-77
175 63-68 66-72 70-78
177,5 65-69 68-74 72-81
180 67-71 70-77 74-84
182,5 69-73 71-79 76-85
185 70-75 74-86 78-88
KADIN
142,5 41-45 43-48 47-54
145 42-46 44-49 48-55
147,5 43-47 46-51 49-56
150 44-48 47-52 51-58
152,5 46-49 48-54 52-59
155 48-51 49-55 53-60
157,5 49-52 51-57 55-62
160 50-54 52-59 56-64
162,5 52-56 54-61 58-66
165 53-57 56-63 60-68
167,5 55-59 58-64 62-69
170 57-61 59-66 65-71
172,5 59-63 61-68 65-73
175 60-65 63-70 67-76
İDEAL VÜCUT AĞIRLIĞINI HESAPLAMA FORMÜLÜ :
Bu basit kilo kontrol hesaplaması ile de ideal vücut ölçüsüne göre ölçülen kilosu, farklılık gösteren kişilerin, normalden ne kadar daha fazla kiloya sahip olduğu belirlenebilir.
ÖRNEK : İdeal Vücut Ağırlığı 60 kg. olan bir kimsenin ölçülen vücut ağırlığı 75 kg.ise o kimsenin ideal kilosunun değerlendirmesi şu formülle bulunur: 75 – 60 / 60 = 0,25.
Bu durumda ilgili kişi ideal kilosunu % 25 oranında aşmıştır. Genellikle bir kişi ideal kilosunu %10’dan fazla aşmışsa, şişmanlık söz konusu olmaktadır. %20’yi aşan artışlar ise ağır şişmanlık olarak nitelenir.