CHE
CK – CHECK-UP TABLOSU
|
|
NE ÖLÇÜLÜYOR |
NORMAL DEĞERLER |
KRİTİK DEĞERLER |
NE YAPMALI |
|
KAN BASINCI (TANSİYON) |
Kalbin kasılma (Sistolik değer ya da büyük tansiyon) ve gevşeme anındaki (Diastolik değer ya da küçük tansiyon ) basınçlar ölçülür. |
40 yaşın altında Büyük tansiyon 140 mmHg’nin üstünde olmamalı, küçük tansiyon da 85-90 mmHg’nin üstüne çıkmamalıdır. 60 yaşın üstünde bu değerler biraz daha yüksek olur. |
Sistolikte 160 mmHg’nin ve Diastolikte 95 mmHg’nin üstündeki değerler her yaş için dikkat edilmesi gereken yüksek tansiyona işaret eder. Eğer sistolik değer de 110 mmHg’nin altına düşerse alçak tansiyondan söz edilir. |
Yüksek tansiyon halinde mutlaka doktor kontrolüne girilmesi ve düzenli ölçümler yapılması şarttır. Fazla kilo, alkol ve sigara yasak olup, tuzsuz ve potasyumca zengin bir diyet uygulanır. |
|
NABIZ
|
Dakikadaki kalp atım sayısı ve kalp ritminin düzgün olup olmaması ölçülür. |
60 yaşın altındaki erkeklerde dakikada 60-74, 60 yaşın altındaki kadınlarda dakikada 64-80 |
Normali aşan değerler |
Bunlar dinlenme anındaki değerlerdir. Aşırı yorgunluklarda, yüksek ateşte nabız hızlanır. Kalp ve tiroit bezi rahatsızlıklarında da yine nabız ritminde değişmeler görülür. |
|
SEDİMENTASYON
|
Kanı oluşturan şekilli elementlerin 1-2 saat içindeki çökme hızı ve miktarı ölçülür. Vücudun iltihabik durumlarında yapılan standart kontroldür. Romatizmal hastalıklarda çeşitli tümörlere yönelik bilgi verebilir. |
1 saatlik değer: 10 mm’ye kadar, 2 saatlik değer : 20 mm’ye kadar. |
Normali aşan değerler |
Bir iltihabik durumda kısa aralıklarla ölçümler yapılarak, uygulanan tedavi sonucunda sedimantasyonun yükselme ya da azalma durumu kontrol edilir. |
|
KAN YAĞLARI
|
Kanda bulunan çeşitli yağ türleri ölçülür. Enfarktüsü önlemek için bunların kontrol altında tutulması şarttır. |
Toplam kolesterin: desilitrede 200 mg’ın altında olmalı. İdeali: 150-180 mg/dl. LDL-Kolesterin: 130 mg/dl’nin altında. HDL-Kolesterin: Ne kadar yüksekse, o kadar iyidir. Kadınlarda 45 mg/dl’nin, erkeklerde 35 mg/dl’nin üstünde olmalıdır. Trigliseridler: 85-250 mg/dl arası |
Toplam kolesterin: Desilitrede 200 mg’ın üstündeki değerler tehlike sınırını gösterir. |
Her insan en geç 30 yaşına kadar kanındaki kolesterin miktarını öğrenmelidir. Araştırmalar 30 yaşındaki insanların yaklaşık yarısında kandaki kolesterin miktarının yüksek olduğunu göstermektedir. Bu da gelecekteki kalp ve dolaşım hastalıklarının habercisidir. Kolesterin fazlalığında doktor kontrolüne girerek hayvansal yağ ve gıdalardan(Et, süt, yumurta ) kaçıp, bitkisel besinlere ve beyaz ete yönelmelidir. |
|
KAN ŞEKERİ |
Kandaki glikoz yoğunluğudur. Burada tıp diliyle diabetes melitus denilen şeker hastalığı aranır. |
Kan şekeri 60-100 mg/dl olmalıdır. |
Kandaki şeker risk sınırı olan 100 mg’ı geçince, şeker yükselmesiyle ilgili ayrıntılı tahlile geçmek gerekir. |
Diyabet ne kadar erken teşhis edilirse tedavisi de o kadar başarılı olacak ve bünyeye vereceği zararlar da en aza inecektir. Bu nedenle belli yaştan sonra düzenli aralıklarla idrar tahlili yaptırmakta fayda vardır. |
|
KARACİĞER FONKSİYONLARI
|
Karaciğerin kana salgıladığı bazı özel enzimlerin miktarını artması, karaciğerdeki bazı rahatsızlıklara işaret olabilir. Nedenleri hepatitis ( Sarılık ) veya kronik alkol zehirlenmesi olabilir. |
Gamma GT değeri en çok 25 U/I GOT değeri en çok 20 U/I GPT değeri en çok 20 U/I Bilirübin en çok 1,0 mg/dl olmalıdır. |
Değerlerindeki tüm artışlar |
Değerler kritik sınırlardaysa, sebep başka da olsa, alkol kesinlikle yasaklanmalıdır. Ayrıca her tür ilâç ( Ağrı kesiciler de dahil ) sadece doktor kontrolünde alınmalıdır. |
|
İDRAR ASİTLERİ
|
Kandaki üre ve ürik asit değerleri ölçülür. Bunlardaki yükselme böbreklerdeki veya eklemlerdeki bozukluğu gösterebilir. Gut hastalığının sinyali de olabilir. |
Kandaki ürik asit düzeyi desilitrede 6,5 mg’ın altında olmalıdır. |
Kandaki ürik asit düzeyi desilitrede 8 mg’ın üstüne çıktığı zaman önlem almak gerekir. ( Örneğin perhiz veya uygun ilâç kullanımı gibi ) |
Değerler çok yükselirse alkol ve sakatat yasaklanır. Beslenmede etin oranı da mümkün olduğunca düşürülür. |
|
DEMİR VE HEMOGLOBİN |
Kan oluşumunu sağlayan organların fonksiyonları ölçülür (Özellikle hamilelikte, emzirme döneminde ve önemli ameliyatlarda ortaya çıkabilecek kan kayıplarından sonra önemlidir. ) |
Demir : 50 – 190 mg/ml Hemoglobin : Kadında – 12 – 16 g/dl Erkekte : – 13 – 18 g/dl |
Normal değerlerin üstünde ya da altında saptanan tüm değerler |
Sürekli yorgunluk, baş dönmesi ve göz kararması hallerinde bu değerleri ölçtürmek gerekir. Doktor gerekli gördüğü takdirde B12 vitamini, folik asit ve C vitamini kürleri yapılabilir. |